Pesten op het werk: dit moet u weten
Waar mensen samenwerken kan ongewenst gedrag voorkomen zoals pesten. Pesten kan leiden tot verzuim en arbeidsongeschiktheid. Hoe kunt u het herkennen, wat kunt er aan doen en hoe kunt u het voorkomen?
Pesten op het werk: de cijfers
Er wordt veel gepest op het werk. 1 op de 8 mensen wordt gepest op het werk. Dat leidt tot 4 miljoen extra verzuimdagen per jaar. De kosten daarvan bedragen ca. 2,2 miljard euro per jaar. (Bron: Stichting Pesten op de werkvloer) Al met al genoeg reden om hier eens goed bij stil te staan.
Wat wordt verstaan onder ‘pesten’?
Bij pesten op de werkvloer gaat het om gedragingen, van een groep of een persoon, gericht tegen een ander persoon die deze handelingen als bedreigend, vernederend of intimiderend ervaart. Pesten gaat dus verder dan een plagerijtje of assertief gedrag van een medewerker.
Pesten en de wet
Pesten is bedreigend, vernederend of intimiderend en veroorzaakt op zijn minst werkstress. Als werkgever bent u op grond van de wet verplicht om een veilige werkomgeving te scheppen en schade aan uw werknemers te voorkomen. Ook bent u verplicht (op grond van de Arbeidsomstandighedenwet) een beleid te voeren om uw personeel te beschermen. Dit beleid legt u vast in een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E).
Tip van Al-lex. Heeft u nog geen risico-inventarisatie en -evaluatie, maak er een! Meer informatie vindt u op de website Arboportal van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Pesten met ziekte tot gevolg
Werknemers die gepest worden, lopen het risico om uit te vallen door stress en ziekte. U doet er verstandig aan de gevolgen van het pestgedrag niet te onderschatten. Pestgedrag leidt tot hoge kosten, zoals bijvoorbeeld loondoorbetaling bij ziekte. Maar denk ook aan een onprettige werksfeer, verlies aan productiviteit, kosten voor vervanging van de zieke werknemer en verstoorde arbeidsrelaties.
Tip van Al-lex. U kunt een checklist invullen via de online zelfinspectietool ‘Werkdruk en ongewenst gedrag’ van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Zo kunt u zien of u voldoende doet om een veilige werksituatie te scheppen op dit vlak.
Als uit de check naar voren komt dat u méér moet doen om werkstress bij uw personeel te voorkomen, krijgt u een handige actiepuntenlijst. Verder biedt de website informatiebronnen en hulpmiddelen om onder andere pesten tegen te gaan.
Hoe herken je pesten op het werk? Wees alert op signalen van de werkvloer!
Voorbeelden van signalen zijn:
- U vangt roddels op.
- Er worden grappen gemaakt ten koste van een ander
- U hoort dat een werknemer wordt beledigd vanwege bijvoorbeeld ras, afkomst, uiterlijk of welke andere reden dan ook.
- Een medewerker wordt buitengesloten of genegeerd
- Er worden eigendommen van een ander beschadigd of kwijt gemaakt.
- Er worden gebaren naar elkaar gemaakt achter iemands rug om.
- U ziet dat er fysiek wordt geïntimideerd door bijvoorbeeld hinderlijk dichtbij staan of over iemand heen buigen.
Wat kunt u zelf als werkgever doen?
- Wees duidelijk over de gewenste bedrijfscultuur: Zorg voor duidelijke gedragsregels binnen uw onderneming. Benoem wat u wenselijk gedrag vindt en wat niet. Het moet voor een ieder duidelijk zijn welk gedrag niet wordt getolereerd binnen uw bedrijf.
- Kijk naar de werkomgeving en de inrichting van de werkplek, verlichting en dergelijke meer. Draagt dit bij aan de bedrijfscultuur die u wenst of juist niet?
- Wees ook kritisch op uw gedrag en dat van leidinggevenden. U en uw leidinggevenden geven immers het (goede) voorbeeld.
- Stel een (liefst onafhankelijke) vertrouwenspersoon aan. Dat kan iemand van uw arbodienst zijn of van een externe organisatie.
- Leg de procedure voor het melden van pestgedrag (en ander ongewenst gedrag) vast en maak dit bekend binnen het bedrijf.
- Bedenk dat mensen zich vaak schamen om ervoor uit te komen dat ze gepest worden. Zorg dat uw werknemers zich veilig genoeg voelen om een klacht te uiten en dat duidelijk is wie aanspreekbaar en verantwoordelijk is voor de afhandeling van een klacht.
Tip van Al-lex. Een werkgever heeft de plicht om te zorgen voor een veilige werkomgeving. Zorg voor duidelijk beleid en een heldere regeling/procedure. Communiceer dit met de gehele werkvloer.
